Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT)
Kabul ve Kararlılık Terapisi Nedir?
Kabul ve kararlılık terapisi (ACT), geleneksel davranış terapisi ve bilişsel davranışçı terapiden türeyen eylem odaklı bir psikoterapi yaklaşımıdır. Bu terapi, danışanların iç duygularından kaçınmaktan, inkar etmekten ve bunlarla mücadele etmekten vazgeçmeyi ve bunun yerine bu derin duyguların belirli durumlara uygun yanıtlar olduğunu kabul etmeyi öğrenmelerine yardımcı olur. Bu anlayışla, danışanlar
zorluklarını kabul etmeye ve hayatlarında ne olursa olsun ve bunu nasıl hissettikleri konusunda davranışlarında gerekli değişiklikleri yapmaya karar verirler.
Kabul ve Kararlılık Terapisi Nasıl Çalışır?
ACT’nin teorisi, acı verici duyguları veya psikolojik deneyimleri kontrol etmeye çalışmanın etkili olmadığıdır; bu duyguların bastırılması sonuçta daha fazla sıkıntıya yol açar. ACT, düşünme şeklinizi
değiştirmeye çalışmak için geçerli alternatifler olduğunu savunur ve bunlar arasında bilinçli davranış, kişisel değerlere dikkat ve eyleme bağlılık yer alır. Danışanlar, davranışlarını değiştirmek için adımlar atarken aynı zamanda psikolojik deneyimlerini kabul etmeyi öğrenerek, sonunda tutumlarını ve duygusal durumlarını değiştirebilirler.
Kabul ve Kararlılık Terapisi Kimlere Yardımcı Olabilir?
ACT, birçok zihinsel ve fiziksel durumu tedavi etmeye yardımcı olabilir. Bunlar arasında;
• anksiyete bozuklukları,
• depresyon,
• obsesif kompulsif bozukluk,
• yeme bozuklukları ve
• madde kullanım bozuklukları yer alır.
Kabul ve Kararlılık Terapisi Sürecinde Neler Beklenir?
Bir terapist ile çalışırken, travmatik olaylar, problemli ilişkiler, fiziksel sınırlamalar veya diğer zorluklar hakkında kendinize özgü konuşma şeklinizi dinlemeyi öğrenirsiniz. Bir problemi hemen eyleme geçirip
geçirmediğinizi veya olduğu gibi kabul edip davranış değişiklikleri yapmayı öğrenip öğrenmediğinizi belirleyebilirsiniz. Geçmişte sizin için neyin işe yaramadığına bakabilir ve terapist, düşünce kalıplarını ve
uzun vadede size daha fazla problem yaratabilecek davranışları tekrarlamayı durdurmanıza yardımcı
olabilir. Mevcut zorluklarınızla yüzleştikten ve bunları kabul ettikten sonra, geçmişinizle ve duygularınızla mücadele etmeyi bırakmayı ve bunun yerine kişisel değerlerinize ve hedeflerinize dayalı daha güvenli ve iyimser bir davranış sergilemeyi taahhüt edebilirsiniz.
Kabul ve Kararlılık Terapisi ve Ergenlik Dönemi
Kabul ve Kararlılık Terapisi’nin geniş kapsamlı uygulamaları ve faydaları arasında, özellikle kimlik gelişiminin yoğun olduğu ergenlik döneminde önemli bir yer tutar. Bu dönem, gençlerin kendilerini ve dünyayı anlamlandırmaya çalıştıkları, duygusal ve sosyal zorlukların sıklıkla yaşandığı bir dönemdir. Bu
süreçte, ACT’nin sunduğu araçlar ve teknikler, gençlerin duygusal zorlukları kabul etmeyi, değerlerine
uygun hareket etmeyi ve yaşamlarında olumlu değişiklikler yapmayı taahhüt etmeyi öğrenmelerine
yardımcı olabilir.
Kendi pratiğimde, ACT’nin ergenlik döneminde oldukça etkili olduğunu gözlemledim. Bu terapi, gençlerin zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olurken aynı zamanda kendilerine daha fazla anlayış ve empati göstermelerini sağlar. Bu, gençlerin kendilerini daha iyi anlamalarına, duygusal sağlıklarını geliştirmelerine ve yaşamlarında daha bilinçli ve değer odaklı seçimler yapmalarına yardımcı olur. Bu nedenle, Kabul ve Kararlılık Terapisi’ni ergenlik dönemindeki gençlerle çalışırken sıklıkla kullanıyorum ve bu yaklaşımın, gençlerin bu önemli yaşam döneminde karşılaştıkları zorlukları yönetmelerine yardımcı olduğunu görüyorum.
